AZOARA XIX.
[1]
Haec epistola est Dei legatique sui illis incredulis missa :
cum quibus terminum posuistis.
Libere per quatuor menses quouis terrarum pergite,
scientes uos Deo cunctorum incredulorum confusori, minime nocere
posse.
Die quidem
peregrinationis in mense gentibus Deum suunque legatum praedicate,
dicentes, quod Deus se suumque legatum ab incredulis liberauit.
Conuerti quidem, uobis esset melius : Sin autem, Deo minime nocere
potestis, qui uobis malum grauissimum ingerit,
illis exceptis, qui pacem firmatam
tenuerint, nec in uiros nostrae legis surrexerint. Illi namque in
termino statuto conuersi, cum Deus timentes diligat, colligendi
sunt.
Conuerti nolentes,
ubicunque repertos, mensibus Haram peractis sumite, et interficite,
omnibus uiis insidiantes illis.
[2]
Si uestram legem sequi, et orare, ac
decimas dare uobiscum uoluerint, dimittendi sunt : quia Deus pius et
misericors ueniam illis tribuet.
Eorum quemlibet ad te uenientem humiliter,
diligenter collige, ut sic cum sit uelut animalia bruta, uerbum Dei
audient, quo forsan eorum corda penetrabunt.
[3]
Qualiter firmi constantesque contra Deum
[63]
legatosque suos, nisi qui uobis templum Haram fiduciae pignus
posuerint, aut aliud quid reperiuntur : Quamdiu tamen apud uos sua
perseuerauerit iustitia, ius apud eos mutare nolitis, Deo timentes
diligente.
Et si eos
uobis superapparere contigerit, aliud ore, aliud corde tenentes, cum
eorum pars sit plurima incredula,
Dei praecepta pro minimo uendiderunt, et sic
aberrando malum operati sunt.
¶
His cum nullius sint substantiae, sed gratia uos hostilitatis
maximae nemo bonus credat,
nisi prius conuersis et oratoribus et beneficis
factis.
[4]
Tunc enim in lege nostri fratres existunt, quod
sapiens quiuis discrete perpendit.
Post iuraiuranda se uertentes, et in lege uestra
malum aliquod dicentes, cum eorum sacramentum ante conuersionem
nihil sit, expugnate.
Cum illis qui nuncium e loco suo eiicere uoluerunt, nobis tamen
prius eiectis, cur bellum non initis ? An eos timetis ? Deus quidem
omnibus credentibus plus timendus.
Eos expugnare non differatis, cum Deus malum atque
dedecus eis per manus uestras sit illaturus, uobisque ueniam atque
uictoriam, uestrorumque cordium molestiam eis accumulabit.
Nec ante fortitudinis et
audaciae uestrorum cordium noticia cessabit :
nec ipsi rursum parti Dei omnia sua
facta sibi reuelaturi, suiue legati, caeterorumue bonorum nil eorum
cuiquam celate gerentium assentiant.
[5]
Increduli, quorum
animae testes sunt erroris et prauitatis suae sectae, quorum
scilicet actus hic nihil sunt, saeculoque futuro mansio focus,
[6]
templum Haram adire minime digni sunt : nec etiam
aliquis, nisi qui in Deum credidit, nullum alium timens, dieique
futurae fidem adhibuerit, et eleemosynas ac orationes fecerit. Hic
namque recte proficiscens, itinere bono dignus est.
Nullus extimet peregrinantes ad
templum Haram, et ibi potantes aquam, aequales existere bonis
expugnatoribus, alium Deum expectantibus, et in Deum credentibus,
qui malos homines in uiam bonam non dirigit.
¶
Expugnatores etenim tolerantes ardua, pecuniamque suam pro Dei
nomine consumentes, plenum gaudium habituri coram Deo gradum maiorem
obtinebunt,
et praemio
maximo perennique donabuntur.
[7]
Nullus uestri
filiis suis, siue fratribus, nisi suae legis fuerint, confidat : Sin
autem, malis annumerabitur.
[8]
Si
patres uestros, et filios, aut fratres, et mulieres, gentemque
uestram atque substantiam acquisitam, et mercaturam, cuius sumptum
pertimescitis, et aedificia pulchra, plusquam Deum, suumque legatum
et expeditionum effectus propter Deum diligitis, indurate, usquequo
Deus illos malos abhorrens, suum mandatum afferat.
[9]
In multis autem
locis, et maxime in die Heunaim, qua uestra multitudo uobis placens
minime uobis profuit, quin fugam terra spaciosa se uobis abbreuiante
iniretis, Deus uobis
suffragium praestitit :
tuncque uobis stationariam mansionem figens,
cum exercitibus non uisis a uobis, malum incredulis intulit.
Hic enim exegit suum
meritum, deinceps Deus cui uult condonans, uobis inde ueniam
praebuit.
[10]
Viri boni, qui legem uestram non sequuntur,
scilicet illoti, post hunc annum ad templum Haram non accedant. Et
si paupertatem et inopiam ob hoc timueritis, Deus ditissimus et
sapientissimus uobis de sua pecunia largietur.
Non credentes in deum, dieique
futurae, et non facientes Haram, qui suo legato Deus Haram
constituit, et non recte litigantes uelut caeterarum legum homines,
usquequo uestri tributarii subiectique fiant, expugnate.
[11]
¶ Iudaeos, dicentes Ozair
esse filium Dei : Christianos uero, Iesum, quorum uerba
praedecessorum nugis assimilantur, confundat deus :
qui etiam suos sacerdotes atque
pontifices, Iesumque Mariae filium sibi dominos loco Dei sumentes,
uenerantur : cum ipsis praeceptum sit, non nisi Deum unum adorare :
Ipsi quidem Dei lucem
ore suo
[64]
nituntur extinguere : sed ipsis
nolentibus, lucis suae complementum efficiet.
Suum itaque nuncium cum uia recta
legeque bona misit, ut ipsam manifester, et super omnes leges
extollat, licet caeteri nolint atque resistant.
[12]
¶ Sacerdotes
atque pontifices substantias hominum gratis comedentes, non rectam
uiam proficiscendo, uos uiri boni improbate. Omnis thesaurizans
aurum et argentum, nec expendens in Dei nomine, malum grauissimum
sortietur,
ipsiusque die
futuro, uenientis ad gehennam, frons et latera, dorsum et nares inde
comburentur, effectumque thesauri malum ipse reperiet.
[13]
Cum in libro Dei, die qua coelum et terram
condidit, sit totus mensium numerus XII, eorum quatuor hac lege data
super Haram, in quibus nihil animabus uestris nociuum agatis, omnes
incredulos, uelut ipsi uos omnes, expugnate, scientes deum
timentibus auxiliari.
[14]
Nulla fides est incredulorum, sed error
maximus, cum omnium rerum Haram numero apud Deum determinato, ipsi
Hale quod deus Haram, et e contra : et quod hoc anno Haram, alio
Hale, et econuerso constituunt : quos suis factis sibi uisu
pulchris, per uiam rectam Deus minime dirigit.
Vos uiri boni, cum uobis iniungitur
iter Dei, cur recusatis, hoc saeculum plus quam aliud diligentes,
cum suae res ad rerum alius comparationem nihil sint ?
Ire nolentibus, Deus summam poenam
inferet, alios eorum locis altiscens, cui nemo nocere potest, cum
ipse sit omnipotens.
[15]
¶ Licet uestrum desit
auxilium, Deus minime suum subtrahit subsidium : Qui tunc adiutor
adfuit, quando in cauernam ob persecutores solus uno comitatus
intrauit, socioque suo dixit : Nil timeas. Deus enim nobiscum est,
qui cordibus eorum quietem induxit, et cum exercitibus occultis uos
adiuuans, suum uerbum super eorum uerba sublimauit, cum ipse sit
altissimus et sapiens.
Leues igitur atque graues in litibus cum substantia uestra, uitaque
pro amore dei, quasi sopitis, uobis nihil est melius, indurate.
[16]
Sunt quidam suarum animarum perditores, Deo teste mendaces, qui si
locus sterilis et commodus, uiaque breuis et leuis esset, te
sequerentur. Sed cum sit difficilis atque longinqua, per deum iurant
se minime posse uobiscum exire.
Quid de suo dixisti exitu, tibi ueniam meruit, quod
ueritatem mendaciumue loquentium apparere uoluisti,
uiris bonis nequaquam
haerentibus, sed firmissime credentibus in Deum, dieique futurae, et
similiter hominibus contrariis illis, se ad litem ituros cum
substantia uitaque sua pollicentibus, cum illi suum persoluant
pollicitum,
hi saltim
necessaria praeuiderent, se praemuniendo, si uox sua cordi
consonaret.
[17]
Sed Deus timentes
discernens, et horum iter abhorrens, cum nil nisi maliciam cordium
et pusillanimitatem profecti uobis augerent, commorantibus in domo
eos manere uoluit.
Illis
uestrum malum atque seditionem affectantibus, nostraque mandata
usquequo manifesta ueritas illis non diligentibus apparuerit,
uariantibus, quidam uobiscum uiuentes, quos Deus agnoscit, obediunt.
Eorum quidam sanius
intelligentes exorant, ut eis quaelibet non uoluptuosa nec illicita
praecipias, eo quod huiusmodi uiros sibi gehenna uendicat.
¶
Si profectis expugnatum successus commodus occurrit, mali domo
relicti molestia grauantur. Ipsis uero dictis, uel nil lucratis, sed
sibi bene prouidisse, quod non ibant, ostentant, maximeque gaudent
illis inani manu redeuntibus :
huiusmodi uiris manifesta, neminem quid habiturum,
nisi quod sibi praescripsit dominus Deus noster : cuius tutelae nos,
sicut omnes credentes atque boni, commendamur.
Sciendum quidem, uestram nobiscum
moram esse causam uestri boni, uestram uero nobiscum esse, ut malum
recipiatis, uel ipso deo dante, uel per manus uestras :
Unde si uos stetis et nos, omnis
sumptus noster siue spontaneus siue coactus, a Deo
[65]
minime, quia mali estis, colligetur.
Quippe nec in Deum, nec legato suo
crediderunt, nec orationes corde puro, nec sumptus nisi contra uelle
suum effecerunt.
[18]
¶ Horum neque proles neque substantia tibi
placeat, cum Deus nolit eas alius quam mali causas et effectus in
hoc mundo existere : et eos item uita priuabit, ipsis incredulis.
Qui licet iurando per
deum se uestros perhibent, non sunt nisi gens a nobis et a uero
disgregata,
sed munimina
seu cauernae uel concaua, quo fugerent, illis paterent, cito
recedentes et retrambuli fierent.
[19]
Eorum quibusdam a
te petentibus aliquid de decimis et beneficiis, si datur, est eis
placidum : Sin autem, conquerentes et irati recedunt.
Sed si Dei legatique sui munus
bonum esse faterentur, dicerent : O deus, tu legatusque tuus nobis
pro uelle nostro munera facietis, qui te precamur et adoramus.
[20]
¶ Eleemosynae quidem et
beneficia non sunt nisi pauperum, et miserorum petentium, et in Dei
nomine redimendorum, ac peregrinantium inopum, secundum dei
praeceptum, omnium sapientissimi.
[21]
De propheta
male loquentes, et dicentes se non dixisse, graui malo punientur.
Et licet uos coniurando,
ut uestrum amorem habere queant, se uelle simulent, tamen Dei
nunciique sui dilectionem atque fidem habere melius esset.
[22]
Omnis deo molestiam et odium inferens, ignem gehennae passurus,
dedecus magnum subibit.
Cauendum incredulis, ne sibi superueniant azoarae, quae sibi cordis
sui secreta notificant.
Irrident tamen, quod Deus ab illis seruata pandet : qui percunctati,
se deliberando dubitare fatentur. An de deo suoque propheta
ridiculum agunt ?
Quid
uobis incredulis factis, post credulitatem prodest excusatio ? Licet
enim quibusdam uestrorum Deus ueniam largiatur, caeteris tamen,
uidelicet incredulis, malum inferet.
[23]
¶ Resistentes atque
perturbatores, et insurgentes uiri, seu mulieres, hi uel illi
prohibenda praecipientes, et e conuerso, suarumque manuum
constructores, Deum obliti, a deo minime commemorantur ob maliciam
suam.
His et huiusmodi
similibus ac incredulis, ignem gehennae perpetuam mansionem deus
tribuet : quos ipse perpetuo confundet.
Praedecessores uestros uobis maiores, et fortiores,
atque ditiores, pluriumque filiorum patres, sua negotia pro uelle
suo sicut et uos perficientes, et dicendo dubitantes imitari
nolitis. Hic etenim sua perdiderunt opera, saeculo futuro perdendis
associandi.
¶
A praedecessoribus suis, Noë scilicet, et Baath, et Themuth, et
Abraham, suisque factoribus, et a gente Madian et Almutesichech, Dei
mandatum cum uirtutibus atque miraculis allatum est illis qui sibi
nocuerunt, Deo neminem laedente.
Bonorum quidem illorum, uirorum seu mulierum, alii
credentes aliis res scitas iniungunt, non agenda quidem interdicunt,
orationes ac eleemosynas faciunt, deum atque prophetam exaudiunt,
et sic a Deo
sapientissimo ueniam promerentur, paradisum aquis amoenam, et in
Gedena
[24]
perpetuam mansionem, amoremque Dei maximum, quo nihil est maius,
suscepturi.
O propheta,
incredulos et insurgentes aggredere, illis manifestans, quod ad
gehennam uiamque malam proficiscentur,
qui post uerbum incredulorum a se dictum, fidemque
suam derelictam, se non dixisse iurando, Deum testem uocant. Velle
tamen suum nequaquam ad actum perduxerunt, nec aliud quam quod deus
suusque legatus eos a sua uoluntate repulerunt, adepti sunt. Si
redierint, commendabile est : Sin autem, graue malum in hoc,
saeculoque futuro, absque repertu tutoris atque uindicis sui in
terra patientur.
Eorum
quidam hac utuntur oratione : O deus, si nobis tuam uoluntatem
dederis, inde deinceps beneficiaque, boni efficiemur.
Deo quidem illis postulata
praebente, errori consentiendo, nil dare uoluerunt.
Unde deus eis finem contrarietatem
[66]
cordium, et anxietatem, ut sic saltim ad eum
conuerterentur, immisit, eo quod sua Deo pollicita non soluendo,
mendaces reperti sunt.
Nonne sciunt, Deum omnium occultorum cognitorem, aeque suorum arcana
cordium et uoce prolata percipere ?
Derisores bonorum in eleemosynis, quas facere
nituntur, et nil nisi per laborem suum habentium Deus irridebit,
grauibusque malis affliget.
[25]
¶ Resistentibus
Deo, atque suo legato, et sic ingratis deo, siue tu condones, licet
etiam septuagies, siue non, Deus nequaquam ueniam faciet.
Successores uicariique prophetae,
quiete gaudentes, pugnatum ire nolunt cum substantia uitaque sua
propter Deum, persuadentes ne quis tempore feruente pugnatum eat.
[26]
Sed notandum sapienti cuilibet, ignem
gehennae callidiorem existere.
Nunc aliquantisper rident : sed multae quaerimoniae
cum lachrymis ob actus antecedentes sequentur.
Quanquam Deus ad aliquam istarum
gentium accesserit, sicque tecum ire pugnatum illa desiderat, dic
ei, quoniam primo domo manere maluisti, nunc quoque cum aduersis
atque contrariis perendina, nunquam mecum profectura, nec hostes
expugnatura.
[27]
Nec ego super uestri quenquam orationes fundam, nec ad
ipsius morti foueam accedam, tum ob hoc quod Deo legatoque suo
contradixerunt, tum quoniam increduli mortui sunt.
[28]
Huiusmodi uirorum neque substantia, neque proles tibi
placita sit, quos sibi Deus tantum malorum materiam esse quaerit,
animasque suas ipsis incredulis extrahet.
Cum azoaram persuadentem ut in Deum
credant, et cum suo legato pugnatum proficiscantur, iniicis, eorum
primates inquiunt, Bonum est, ut nos perendinantibus remanere
dimittas.
Eorum itaque
cum illis contrariis commorari cupientium corda, licet illis
nesciis, sigillata sunt.
Prophetae uero, suisque factoribus pugnatum profectis, cum sua uita
substantiaque
deus sua
semper negotia sublimaturus, paradisi mansionem perpetuam, quod prae
caeteris est lucrum maximum, tribuet.
[29]
¶ Deo quidem suoque legato rebelles, domique
morantes,
nisi debiles
uel infirmi, uel non habentes necessaria, tales enim absque reatu
sunt, si solum bona uoluntate Dei suique legati praecepta
corroborent,
praedicta
non agendo, graue malum patientur.
[30]
Arabum namque plures, caeterique similiter ad te
uenientes, nequaquam uictum caeteraque necessaria a te quaesita, ut
te comitarentur, recipientes, minime damnandi sunt, cum ob sumptuum
inopiam lachrymando reuersi sunt.
¶ Illi tandem rei sunt, qui nulla debilitate, seu
morbo, uel inopia pressi, cum aduersis commorantur : quorum corda,
licet ipsis nesciis, Deus sigillat.
Illis coram te redeunte se excusantibus, dic : Vobis
nequaquam ob aliquam excusationem credam ulterius, quia iam Dei
facta uestra uisuri, suique legati praeceptum audistis, ad deum
adhuc redituri, qui omnes actus uestros occultos propalabit.
Quidam eorum tui
praesentis discessum per deum coniurando postulant : et tu, cum
nihil nisi malum, sint gehennam ob sua merita recepturi, discede.
Eorum quibusdam ueniam
petentibus, et obsecrantibus, minime da ueniam : Quia licet tu
dones, Deus minime dabit.
Arabes peiores increduli sunt, et expugnatores
pessimi, dei praecepta sapientissimi suo legato superne posita
prorsus ignorantes.
Eorum quidam suos sumptus pro tributo connumerantes, uobis malum
inferre nituntur : sed illud in eos redundabit.
Eorum uero quidam deum inuocantes,
iudiciique diem expectantes, Deo legatoque suo appropinquationem sua
beneficia fore credentes, minime falluntur. His etenim deus ueniam,
suique dilectionem tribuent.
[31]
¶ In litibus
praeeuntibus et primis, cordique beneuolo sibi suffragantibus, Deus
integram peccaminum ueniam daturus, paradisum riuis amoenam, quod
maximum est lucrum, tribuet.
Arabum autem et Meduentium quibusdam, qui iam te
nescio, tibi litem atque seditonem
[67]
machinantur, bis nocebo, et ad ignem diuertam.
[32]
Sunt alii sua confitentes peccamina, sicque bona malis
commiscentes, quibus forsan deus ueniae largitor ignoscet.
Eleemosynas de sua
substantia suscipe, et eos emenda, bonumque suum multiplica, Deum
pro ipsis inuocando, ut ipse cuncta sciens et audiens eorum cordibus
quietem inducat.
Deus
enim suae gentis poenitentiam benigne colligit, et eleemosynas ac
beneficia suscipit, qui est misericors, ueniaeque dator.
Malam igitur derelinquentes
benefacite, ad cognitorem et reuelatorem secretorum redituri : qui,
suusque legatus, uirique boni uestra uidebunt opera.
Sunt item alii spem in Deo
ponentes, quibus aut ipse malum faciet, aut ignoscet.
[33]
Templo ob malum et incredulitatem, bonorumque
diuisionem ab illis constructo, quos coram inuocantibus deum, suoque
legato prius se non nisi bonum facere uelle iurantes, Dei
testimonium mendaces comprobat,
nunquam assurgas.
[34]
Melius enim est
orationes fundere in templo timore Dei fundato, ubi se lauare
uolentes commorantur, Deo mundiciam uolente.
Quod enim melius est templum, dei
gratia fundatum : an illud, quod super praecipitium conuexum et
concauum aedificatum, sua ruina secum suos in ignem gehennae
deuergit, quo Deus solum malos demittit ?
¶ Eorum cordibus, qui templum intentione tali fundauerunt, non
aberit malum atque contrarietas, nisi suis animis prorsum immutatis.
Bonis dei nomine
belligerantibus, Deus paradisum tribuit, precium pro suis animabus
atque substantiis, siue perempti, seu peremptores existant.
[35]
De dei quidem
pollicito nemini dubitandum, quod testamento, et Euangelio, et
Alfurcan confirmatur.
[36]
Sit itaque uobis pro uestris operibus summum solatium, quod
deo uestras animas, substantiamque totam uendidistis, cum aliunde
tantum lucrum nequaquam accidat.
A malo diuertentes, et orantes assidue, gratesque
reddentes, et se humiliantes, genuaque flectentes, et praecipientes
gerenda, prohibendaque contraria, tandem omnes obseruatores
diuinorum praeceptorum plenum gaudium atque perpetuum sortientur.
[37]
Nemo propheta, nec uir bonus pro illis deprecetur incredulis, quos
malos ignique deputandos esse dinoscit, licet sibi sint illi
consanguinei, siue propinqui.
[38]
Abraham uir bonus,
assiduus orator, nequaquam iracundus, licet patri suo prius propter
spem habitam consentiens ueniam faceret, tamen deinceps percipiens
ipsum deitatis hostem existere, manum suam penitus retraxit.
Deus homines post
adeptionem fidei non errare permittit, priusquam eos quid timere
debeant, ipse doceat.
Omnia sciens, coelum et terram regens, uiuificans atque mortificans,
qui non alius est tutor uindexque noster,
idemque pius, ueniaeque largitor,
suusque legatus, expugnatoribus, et suis in hora necessitatis
auxiliatoribus, iam suis debilitatis cordibus, ignoscunt.
Idem quoque piissimus tribus uiris
usquequo sub ipsis terrae capacitas angusta, animaeque suae breues
sibi uidebantur, et se non alias ire posse, quam ad Deum solum
perpendebant, fugientibus ueniam, ut redirent, largitus est,
Ipsum igitur omnes boni
timete, et ueridicis perseueranter obedite.
¶ Nec Arabes, nec Medenenses euitare poterant, quin cum legato
pergerent, et pro suis animabus orarent. Nec enim sitim, seu
laborem, aliquodue malum pro Dei gratia, uel exuuiam ab hostibus
sibi uendicant,
nec transitum nec sumptum breuem seu magnum faciunt, nec aquas
abducunt,
ad incredulorum molestiam atque malum transcendunt, nisi quos Deus,
bonorum operum praemium omnibus plene largiturus, bonis operibus
adscribit.
[39]
Omnes tamen adesse nec opportunum, nec necesse fuerat : sed
singularum gentium aliquos abesse, qui iuris ministri legi
prouiderent, et credentibus quid
[68]
gerendum
esset, intimarent.
Incredulos in uestri directo constitutos, uos uiri boni scientes
Deum se timentibus auxiliaturum, sic expugnate fortiter, ut uestram
sentiant audaciam.
Sunt
quidam, qui azoara posita quaerunt, Cuius fidem nostrum augmentat ?
Hic autem corroborat, credentibus quidem plenum habituris gaudium
fidem confirmat, et augmentat :
[40]
Incredulorum quidem uariique cordis malo malum
accumulat, unde sua peribunt incredulitate.
Nonne patet, eos singulis annis
deteriorari : cum semel aut bis credentes, et item increduli, nec se
conuertunt, nec sui memores existunt ?
Hi quidem azoara sumpta, se inuicem cuicunque
respicientes quaerunt, an eos quis uideat : deinceps corda sua Dei
distrahunt obsequio, qui sunt indiscreti.
Nuncius de uobismetipsis
immutabilis et constans uobis datus est,
[41]
quem cum sit boni piique cordis, incredulitas uestra turbat,
atque molestat, ut bonorum fides atque dilectio laetificat.
Sed si nullatenus
credere, fideque perseuerare uoluerint, tu Deo, praeter quem non est
alius, immensi coeli
domin
domino
, te commenda.
