AZOARA XVIII.
[1]
Omnis rerum et
orationum quae Deo debentur excessus, Deo legatoque suo gratus
existat. Omnes Deum timeant, et uicissim benefaciant, Deum
adorantes, suo legato, si boni fuerint, fidem adhibeant,
eos imitando, qui lachrymas deum
inuocando effundunt. Diuina legendo
[60]
miracula, suam fidem corroborant, et se prorsus Deo commendant,
facientes orationes de
bonis uestris sibi datis expendunt.
Illi namque ueritati bonoque credentes, ueniam
summumque bonum a Deo recepturi, coram ipso gradum excelsum
obtinebunt.
Postquam te
Deus uirtutibus atque ui a domo tua traxit, plurimae gentes ad fidem
coactae,
in ueritate iam
manifesta, ratiocinantes disceptant : iis comparabiles, qui ad
mortem scientes adducuntur.
[2]
Cum Deus uos expugnaturos ire gentem
illam praecepit, nequaquam opinati estis ipsum uobis auxiliaturum.
Sed ipse quidem ueritatem
sui uerbi confirmat, incredulos a primo ad infimum damnat, ueritatem
probat, falsum quidem delet, aut infirmat.
Unde uobis inuocantibus Deum, licet
haec incredulis dolorem parerent, me daturum uobis auxilium, mille
angelorum pollicitus sum.
Sciendum quidem, Deum, cuius est omnis uis et
auxilium atque uindicta, totum hoc fecisse, ut plenum uobis gaudium
cordiumque firmamentum infunderet.
¶
Quoniam uobis Deus somnum ad cordium uestrorum quietem induxit, et
aquam, qua loti mundique essetis, ut sic a uerbis diaboli retracti,
corda uestra pedesque firmaretis, coelitus demisit.
[3]
Angelis suis
ait : Ego uobiscum semper praesens adero : uos autem euntes, illos
meos homines firmate, et adiuuate : Incredulorum ceruices atque
manus, quorum cordibus ego timorem iniiciam, percutite,
quoniam mihi meoque legato non
crediderunt. Omnis etenim resistens,
me grauem in fine sentiet, ignemque gehennae
subibit.
[4]
Nullus uir bonus incredulos aggrediens,
eis terga uertat,
nisi
causa commodioris adaptationis, et praemunitionis : Sin autem, iram
diuinam ignemque perpetuum, malamque uiam incurret.
Nullatenus te caedem meis
intulisse, uel eos proiecisse praesumas. Ego namque peremi, ego
proieci. Constat autem hoc diuinitus factum, ut Deus omnium auditor
et cognitor,
suorum
cordium effectus atque secreta cerneret, qui semper artem atque
negotium incredulum infirmat.
Si litem atque uictoriam quaeritis, ecce iam uestris
adest manibus. Sed nos conuerti, uobis est utilius atque melius :
Sin autem, licet uestrae gentis maior sit numerus, nil prodesse
poterit. Quia deus est adiutor bonorum.
Viri itaque boni, Dei legatique sui sequaces estote,
nusquam ab eis scienter discedentes.
¶
Confitentes se audisse, cum nihil audirent, imitari nolite.
[5]
Nullum enim animal coram Deo peius, quam surdus
et mutus et indiscretus.
Eis tamen auditum praestaret, si boni quicquam illis inesse
perpenderet. Licet enim bonum audirent, in eo minime perseuerarent.
Omnis bonus, Deo
legatoque suo uocantibus eum, ut uiuificetur, respondeat :
[6]
Timens Deum, hominis cordisque sui iudicem, ad
quem omnium fit reditus.
Nullatenus item obliuiscamini suffragii, uindictaeque diuinae.
Unde grates reddidistis,
quando pauci debilesque, gentes uobis maleficas timebatis.
[7]
Lites quidem summe timendae,
quoniam ipsae non solum malos uendicant, finisque Dei grauis
occurreret.
[8]
Viri boni, nihil Deo, suisque nunciis,
uel sibi uicissim scienter subtrahant.
Sciant enim, pecuniam suam atque prolem inuidiam
parere. Apud Deum, summarum diuitiarum est summa copia, qui
muneribus omnibus abundans,
timentibus se peccatorum ueniam atque salutem
praebebit, qui putantes te capere, aut interficere, aut eiicere suis
artibus frustratur, cum eius artes omnibus praeualeant.
[9]
¶ Cum huiusmodi uiris uerba Dei leguntur,
indignanter inquiunt : Iam audiuimus, et tale quid nostra uoluntate
ducente faceremus. Haec enim sunt antecessorum miracula,
[61]
precanturque Deum, ut si illa sit sua ueritas, semper eos lapides
malumue graue pluendo coelitus irruat.
Deus autem eis nocere noluit, tum quia tu praesens
illis intereras, tum ut poenitendo se conuertant.
Sed cum ipsi se prauis meritis
indignos agendo, licet inscii, a templo Haran
[10]
se retrahunt,
nec uersus
templum aliam orationem quam sibilationes gestusque manuum peragunt,
cur malum Deus eis non ingerit ? Malum quidem ab illis perpetratum,
ipsi gustabunt.
Increduli uero, suam pecuniam expendentes, ut uiam Dei rectam
dereliquant, multimodam iacturam sentient. Post substantiae namque
consumptionem, difficultatem inextricabilem incurrent, uincientur,
et ad gehennam mittentur, ut purgaminis atque purgati sit
disgregatio.
Ipsorum
quoque purgaminum perdendorum aliud alii in gehenna superponetur.
Sciant tamen increduli,
se praeteritorum ueniam accepturos, si se conuerterint. Sin autem,
more priorum iam perierunt.
[11]
Eos semper usquequo ad Deum omnes
conuertantur, nullaque sit seditio seu lis, expugnate, eorumque
conuersorum Deus ipse facta dignoscet.
¶
Sciant omnes se conuertere nolentes, Deum esse dominum nostrum
bonum, et uindicem optimum.
[12]
Sciat item omnis in Deum credens
omnipotentem, posito super prophetam die coniunctionis exercituum,
quod totius praedae quinta Deo atque prophetae, et propinquis ac
orphanis, et mendicis ac pauperibus debetur.
Die qua uos citra aquam prope, et
alius uester exercitus subtus uos, alii quidem ultra longe sedes
sortiti eratis, si uobis terminus poneretur, forsan fallaces
uideremini. Sed Deus priusquam quid esset, omnia praeuidit. Sciendum
quidem illum uerum mortuum, illumque ueraciter uiuum, qui mortem seu
uitam testibus missis adeptus est, Deo res omnes audiente atque
sciente :
quo uos pauca
docente, si multa numerositas uideretur, corda uestra debilia
timidaque fierent. Sed ipse omnium cordium secreta dinoscens,
sua uoluntate singula
moderatur, qui uestris oculis caeterorum paucitatem, uisibusque suis
uestri minimam quantitatem, ut suum die illa mandatum compleretur,
ad quem omnia redeunt, reputauit.
[13]
Omnis uir bonus in exercituum
congressu firmus fiat, et Deum inuocando suum increatur auxilium,
sequens ipsum, suumque legatum.
Cauendum quidem, ne uobis incidat contrarietas :
Haec enim uos debiles efficeret, uestrumque successum minueret. Sed
tolerantes et indurati perseuerate. Talibus enim Deus praestat
subsidium.
[14]
Eos item non
imitemini, qui domos suas egrediuntur plus populi fauore, quam
deitatis amore. Eorum tamen actus diuina sapientia circuit.
Diabolus incredulos suos
actus sibi formosos apparere faciens, inquit : Hodie quidem non
uincemini, quoniam uobis ego auxiliator adero : sed exercitu uiso,
moram fugae non distulit, dicens : ξ *
[15]
Ego uidens et uobis minime uisum,
Deum timeo, cuius finis grauis est, et intolerabilis.
¶
Increduli cordisque praui deinceps dicentes, nos uestram legem
extimare meliorem, cognoscant ipsum legi bonae adhaerere, qui se
prorsus Deo commendat.
Angeli quidem illos incredulos faciebus et tergis cedentes, et
interficientes, dicebant :
Malum feruoris ob actus uestros antecedentes, Deo
nemini nocente,
gustate :
[16]
sicut
illa gens Pharaonis, suique praedecessores, nostris institutis
contradicentes, ob culpas suas proprias,
Deo nemini nisi delinquenti munus suum auferente,
perierunt :
Sed Pharao, suique, per
summersionem :
quia
caeteris animabus coram Deo deteriores sunt increduli,
qui prius datam firmitatem Deum non
timendo uariant.
[17]
In lite captos, uel captiua, uel
[62]
perime, uel per hoc sui castigentur posteri,
et si timueritis aliquem
quid subtrahere, dic illi, hoc Deo displicere.
[18]
¶ Cauendum, ne uos nimia securitate
firmatos, increduli uicti rursus aggrediantur.
Vosmetipsos igitur armis, et
bestiis, atque pecuniis praemunite.
[19]
Omnes etiam uestros in uia Dei sumptus, deus nil diminuens,
multipliciter reddet.
Vobis pacifice se subiicientes, diligenter uobis reconciliate, Dei
scientis et audientis praecepto, qui tibi tuisque praesens aderit.
[20]
Si te fallere quaesierint,
sine cuius uelle minime
pax inter uos oriretur, licet omnem terrenam substantiam propter hoc
expenderetis :
Tu
nuncie, me tui tuorumque factorum adiutore, tuis pugnam persuade,
Tui namque uiginti sustinentes et indurantes, ducentos alios
superabunt : et centum uestri, caeterorum mille, quia sunt
indiscreti.
Deus autem
hoc primo propter uestram debilitatem faciens, nunc imminuit. Si
centum enim fueritis, eorum ducentos uincetis : et uos mille,
caeterorum duo millia, Deo praeside indurantium sustentamine.
Prophetarum alicui
captiuos habere usquequo terras expugnasset, nondum accidit. Sed uos
hunc mundum, Deus autem sapiens et incompraehensibilis alium
diligit.
Propter hoc
quidem graue malum atque poenam pateremini, nisi Dei liber
praecedens omnia complectens subuenisset.
Nunc quidem de praeda bona
comedite, timentes Deum piissimum, ueniaeque datorem.
[21]
¶ Captiuis in tua manu propheta retentis, si
Deus bonum inesse tuo cordi cognouerit, tua cogitatione plus atque
maius tibi tribuet, cum sit pius ueniaeque largitor.
Si quid uero tibi simulare
dissimulareue quaesierint, Deus grauis atque sapiens uindictam inde
recipiet.
[22]
Terrarum
expugnatores Dei nomine et illius obsequio, cum pecunia uitaque sua
semper indurantes, et eorum auxiliatores, sibi mutua societate
connectunt : quibus caeteri usquequo lites ingrediantur, nullatenus
connumerantur. Tunc autem illos uestrum petentes suffragium, nisi
tantum contra homines uobis foedere pacis munitos adiuuate, Deo
singulos actus uestros dinoscente.
Increduli quoque suique factores alternum societatis
connexum inibunt. Vobis quidem praedicta negligentibus, lis
uastatioque multa terram occupabunt.
Boni expugnatores, et ob Dei gratiam indurantes, eos
quoque recipientes et adiuuantes coram Deo constantes, et boni
ueniam plenam adipiscentur.
Illi quoque boni, qui postea pugnaces effecti,
uobiscum passiones sustinuerunt, dilecti simul et electi, cum libro
Dei singula scientis et audientis, uobis annumerantur.
