fac-similé réduire la fenêtre zoomer dans le manuscrit dézoomer dans le manuscrit galerie d'images
fac-similé fac-similé
Bibliander, 1550

AZOARA XLI.

In n. etc. [1] Haec sunt huius uoluminis optime compositi secreta. Ipsum quidem misericordiam uiamque rectam monstrat benefacientibus, et orantibus, ac dantibus decimas et eleemosynas, saeculoque futuro credentibus : qui bonam sequendo uiam semper antecedunt. Homines uerba falsa uiasque deuias uadentes, qui nostris uerbis lectis discedunt, quasi non audientes, seu plumbatis auribus, dedecus magnumque malum patientur. Credentes autem et benefacientes, paradisum mansionem perpetuam sortientur : secundum uerax Dei mandatum. qui sublimis et sapiens, coelum sine columnarum sustentamine sursum erexit, et terram montibus firmauit, et in ea cuiusque generis animalium par unum constituens, ad eorum crementum, et ortum, aquas e coelis demisit. Monstrent increduli factum saltem aliquod eorum, quos inuocant loco Dei, cuncta praedicta facientis. Illi quidem uiam erroris sequuntur.

[2] ¶ Aluchimen, cui magisterium optimum, operisque discretionem tribuimus, unde nobis gratias persoluit, inquit filium suum castigando : O fili, nec cum Deo participem ponas, nec quid Haram interficias, nec huiusmodi criminalia perpetres. Omnis enim benefaciens sibi prodest, et incredulus sibimet operatur. Deus quidem piissimus nullius est indigens. Omnis quidem ad me rediturus, mihi, et utrique suo parenti, quorum alter eum necessariis sustentauit, altera prius aluo sua concipiens, et fomentando in aliquid ducens, cum prius non esset, deinceps ad cibum a lacte separauit post biennium, Illis inquam, et mihi, gratiam et honorem faciat. Sed licet ipsi natum precentur, ut cum Deo participem ponat, uel de Deo quid mali dicat, nullatenus in hoc illis pareat : sed illis in hoc saeculo benefaciens, uiam inuocantis Deum, reuelaturum omnibus sua facta, sequatur. [3] Ille namque fili, subtilissimus, et omnia penetrans, omnia remunerabit, siue fuerit aureus, siue sinapis granum etiam in petra, seu terra, coeloue positum. Tu itaque puer mi, orationes funde, iusque notum praecipe, iniustum prohibe, indurans super omne propositum nostrum et commodum, nec tuam hominibus faciem subiicias, nec gyrouagus nisi secundum ius et honestum existas. [4] In itinere namque tuo, [5] atque sermone modestus et mediocris esto. Vox enim nulla peior est asinina : et Deus fraudulentos et iactatores abhorret. Nonne uidetis Deum omnia fecisse uobis commoda, et coeli terraeque singula, uobisque clam et palam de sua pecunia dedisse ? [6] Sunt autem quidam irrationabiliter in Deum, uiamque suam rectam, librumque manifestum ratiocinantes, et dicentes, cum praedicantur illis diuina praecepta : Nos nostrorum patrum sectam imitamur. Quid si diabolus illos decipiens, eos ad ignem uocauit ? Tuam ad Deum faciem uertens, nec illicitum aliquod perpetrans, firmitati rerum, quarum omnium Deus finis est, adhaere. ob incredulitatem malorum non solliciteris. [130] Ad me namque redibunt singuli, dicturum illis omnia facta sua : cum omnium secreta cordium agnoscam : licet paulisper malos dilatans, quos in ignem pinguem postremo proiiciam. Quaesiti tamen, quis coelos et terram fecerit ? Inquient, Deus. Deo gratias, quod eorum pars plurima manet incredula Dei, glorificandi semper, et nullius quoque indigentis sunt omnia coelorum et terrae : Ad cuius incompraehensibilis et sapientis integre scribenda miracula, non sufficerent omnes arbores in pennas redactae, nec marium septuplum incaustum. [7] Cui cuncta uidenti et scienti, adeo leue est omnes suscitare, sicut unum, qui diem nocti et econuerso iungit, solem et lunam ad terminum scitum promoueri fecit, omnium opera ueraciter dinoscens, omnia uere suscitaturus. Illi autem quos adoratis Dei loco, fallaces sunt et impotentes. Ipsius quidem Dei praecepto miranda gerentis, naues aequora sulcant, quod credentibus, Deoque grates reddentibus est admirandum.

[8] ¶ Undis autem homines cooperti uelut montibus, Deum inuocant corde deuoto : ad littus autem reuersorum quidam, uotis suis ab renunciant. Increduli quidem tantum nostris praeceptis resistunt. Omnes boni Deum, illamque diem, qua nec proles patri, nec econuerso proderit, uere uenturam timete, nec huius mundi uitae confidite : nec uiam falsam ingressi, de Deo, illius aduentum horae noscente, securi sitis : A quo procedit imbris descensus, aluique conceptus perspicitur : nec quis praeter eum scit, quid in crastino sit acturus, uel ubi morietur. [9] Ipse namque solus sapiens, et eloquens, haec omnia perfecte dinoscit.

notes originales réduire la fenêtre

[1] Alcoran bene agentibus promittit felicitatem : et minatur malis aeternam infelicitatem.

[2] Aluchmen filium ad unius Dei cultum instituit, et uirtutem : Deo et parentibus summus honor debetur.

[3] Vel minima bona remunerat Deus.

[4] Ut peregrinandum.

[5] Modestia in dictis.

[6] Patrum sectatores.

[7] Impudens hyperbole. Cur non contentus fuit illa Ioan. ultimo : totus mundus non caperet libros, etc.

[8] Periclitantes uouere munifice, quod non soluunt liberati.

[9] Incertae res mortalium. Iacob. 4.