AZOARA XXXIX.
In n. etc.
[1]
Peccatores falso iudicantes, se bonorum fore uictores,
opinati sunt,
me passurum eos dicere
pro suorum antecessorum
consuetudine,
uidelicet
quod credant :
Cum ipsi
potius fidei nullius, et increduli, cordisque praui sint, egoque
dinoscam, quis uerum, quis falsum proferat.
Sperans se Deo couniendum, cuncta
uidenti et audienti, hoc apud Deum ratum inueniet.
Praedator et expugnator, non nisi
sibi tantum operantur. Deus enim ob curam hominum et actus parum
sollicitatur.
[2]
Poenitenti, beneque gerenti, suorum peccatorum pondus auferens, mercedem suis
actibus maiorem tribuam.
[3]
Omnis homo bonus, suis parentibus benefaciat : Illos
tamen nullatenus sequens, si precentur eum, ut cum Deo participem
ponat, uel malam legem imitetur. Vos enim omnes redibitis ad me,
omnes uestros actus reuelaturum.
Credentes, et benefacientes, bonis associabimus.
Sermonem confitentium se
in Deum credere, de illo tamen male loquentium, iramque diuinam, in
eadem trutina libra. Aliqua re diuinitus adueniente, se nobiscum
adhaesisse confirmant.
Nonne Deus dinoscens credentes et incredulos,
huiusmodi mentes hominum
illis etiam perfectius penetrat ?
[4]
Incredulorum persuadentium credentibus, ut suam uiam
sequantur, illis false promittendo, se laturos eorum peccata,
cum hoc sit illis
impossibile, suorum peccatorum mole pressis, sermo saeculo futuro
pertractabitur.
[5]
Noë
uestrum legatum inter suos annorum mille spacio minus quinquaginta
annis moratum,
suosque
fautores in arca saluauimus,
caeteros autem diluuio summersimus :
quod est sapientibus mirandum.
[6]
Abraham item suae genti
persuasit hoc dicens : Deum inuoca, timens ipsum. Hoc est enim
omnium optimum.
Illius
[126]
loco nullatenus adores idola, nequeuntia
uobis uictum dare : quem solus Deus omnibus glorificandus tribuit,
ad quem omnium fiet reditus.
Non mireris, si tibi contradixerint, cum
praedecessoribus quoque contradicebatur.
[7]
Legati quidem est
praeceptum, aperire tantum, et nunciare.
[8]
Nonne uident Deum homines creasse,
quos secundo leuiter uiuificabit ?
Peregrinatum euntes addiscant, quoniam Deus
omnipotens
huic bonum,
illi malum, pro uelle suo faciens,
omnia creauit,
secundoque
uiuificans ad se reducet.
¶
Vobis est impossibile quicquam in coelo seu terra mandare. Solus
enim Deus uester uindex est atque conditor.
Contradictores praeceptorum
nostrorum die resurrectionis a nostra misericordia ueniaque
desperati, graue malum patientur.
Gens autem sua nil aliud respondit, nisi quod uel
caedi uel combustioni tradetur : Deus autem eum ab igne liberauit,
quod est credentibus mirandum.
[9]
Imagines quidem Dei loco in hoc saeculo adorantium,
alii die futura repraehendent alios, et maledicent, ad ignem ituri
sine uindice.
[10]
Loth illum
sequendo, Dei sapientis et incompraehensibilis uiam secutus est.
[11]
Ipsi quidem Abrahae
dedimus Isaac atque Iacob, librumque legiferum, et de prole sua
prophetam excitauimus. Ipseque diues in hoc saeculo, bonis in alio
adnumerabitur.
Loth
conquesto gentem suam facere scelus nusquam antea perpetratum,
hinc maribus abutendo,
tum uias abscidendo, tum caetera nefanda gerendo, illa respondit :
Ut te ueracem probes, diuinam exerce uindictam.
Ille uero Deum inuocando precatus
est, ut ab illis maliuolis et flagitiosis se uindicaret.
¶
Nunciis ferentibus Abrahae gaudium, et dicentibus, se destructuros
uillas illas ob maliciam inhabitantium :
Abraham intimauit, Loth earum
inhabitatorem esse. Illi quidem confessi se hoc scisse, polliciti
sunt se liberaturos Loth, atque suos, praeter foeminam suam
decrepitam.
Et hoc idem
dixerunt, uenientes ad Loth, ipsos timentem, et ab eisdem postea
consolatum et edoctum,
illos immissuros coelestem uindictam uillae, propter
maliciam hominum.
[12]
Huiusque rei manent adhuc manifesta uestigia cunctis
admiranda.
[13]
Schaib uenienti ad gentem Madian, praedicantique, ut Deum adoraret, et de
die futura speraret, nec terras expugnaret,
illa contradixit. Unde eam
confundentes fulgure, suarum domuum alia super aliam remansit.
[14]
Hath et Themuth fines
atque loca,
[15]
et Pharaonis, et Hamer,
[16]
atque Karon, praesumptuosorum similiter
nouistis.
Quorum nullus
uictor neque uindex sui, quin ob culpas suas eos dirueremus, esse
potuit. Eorum enim quosdam uento dispersimus, quosdam uox
dissipauit, hos tellus absorbuit, illos aqua summersit. Deus tamen
nemini malum fecit, sed ipsi sibi nocuerunt.
¶
Adorans alium Dei loco, comparabilis est araneae, domum sibi cunctis
deteriorem et fragiliorem texenti.
[17]
Quid autem adoretis Dei loco, Deus ipse dinoscit.
Nostra quidem exempla
saepius allata soli sapientes discernunt,
quibus diuina coeli terraeque
creatio manifestum est miraculum.
Librum tibi missum lege, et iugiter ora.
[18]
† oratio
namque fornicationes, caeteraque nefanda remouet : Deumque cunctos
actus dinoscentem inuocare, maximum meretur meritum.
Omnes homines legum, praeter malos,
honestis uerbis * disputando
[19]
semper alloquere, et confitere te in
Deum credere, et praeceptis sibi missis parere : cum Deus suus sit
tui Deus, et omnium omnibus adorandus.
Eorum quidam, quibus librum dedimus, illi credunt :
quidam autem, uidelicet mali,
nequaquam,
qui semper praecepta nostra renuentes,
diuinas uirtutes super se
descendisse postulant. Sed tu dic, solius Dei praeceptum atque
[127]
uirtutem esse, te uero solummodo legatum.
Nunquam illis nec leges,
nec manu scribes, quin hoc esse falsum, non Dei mandatum iudicent :
licet corda sapientum
manifeste uideant illud nil nisi diuinum.
[20]
¶ Nonne sufficit illis me misisse tibi librum legendum illis,
patefacientem diuinam pietatem et sapientiam credentibus ?
Tu constanter dicito :
Deus uniuersa coeli terraeque dinoscens, mihi uobisque testis atque
iudex sufficiens intersit. Obedientes mendaciis, et in Deum non
credentes, die futura perdentur.
Eos enim ad malum festinantes, quibus et iam
accideret, nisi propter Dei pactum firmatum subito quidem incumbet,
illis nil inde
tractantibus genenna circundabit,
undique malum atque dolorem iniiciens, me tunc
dicente : facta uestra gustate.
Vos boni credentesque me, cui subest terrae capacis
immensitas, inuocate :
uobis tutelae meae commendatis,
mercedem maximam
daturum, paradisum uidelicet gradibus distinctam, et aquarum fluxu
iocundam.
Omnis enim
anima mortem gustabit, et nos deinde uisitabit,
qui uos et animal omne, etiam suum
lucrari uictum impotens, pascit, omnia uidens et audiens.
[21]
¶
Illi quaesiti, quis coelos et terram creauit, et solem ac lunam
currere fecit ? Respondebunt, Deus. Cur igitur non credunt ?
Ipse quidem omnipotens
et sapientissimus, cuilibet pro suo uelle uictum, caeteraque bona
tribuit.
Interrogati,
quis de coelis aquas ad terrenorum uitam et ortum demisit ?
inquient, Deus. Deo gratias. Eorum pars plurima nescia caecaque
permanet.
[22]
Huius quidem
saeculi uita nil nisi ludus est, et ludicrum inane. Alius autem
saeculi uita melior est, atque uerior.
[23]
Nauem ascendentes, corde deuoto Deum inuocant :
Egressi, siccoque statuti, en recedunt.
Nostris item praeceptis resistendo,
nonne uident, quod nos terram Haram
[24]
timoris expertem fecimus ? quo nostro praecepto proficiscuntur
homines ?
Mendaciis, et
non nostris praeceptis fauentes, quibus nullus est deterior, et in
Deum non credentes, gehennam mansionem perpetuam sortientur,
uelut benefacientes
paradisum, quibus nostras uias patefecimus. Deus quidem bonorum est
illis propicius, atque misericors.
